Tôi chưa từng đến nơi ấy. Nhưng đã thấy nhiều lần. Qua những tấm hình, khi là của bạn bè, khi là của những người không quen biết.
Nơi ấy từ lâu đã trở thành một điểm đến trào lưu của thanh niên thị thành khi họ đã chán xe máy, tiếng còi xe, chán bêtông và đèn xanh đèn đỏ, khi họ đầy ứ tiếng tivi, hình ảnh tin tức từ internet. Họ đến ở trọ vài ngày, ngắm cho đã ruộng bậc thang, nhìn những bà mẹ địu con ra đồng, tặng bọn trẻ hồn nhiên nhem nhuốc vài cái kẹo xanh đỏ, tấm áo manh quần chống giá rét. Trong những tấm hình tôi đã thấy, hầu hết là bản làng với vài căn nhà gỗ lúp xúp xưa cũ nép trong thung lũng, khói bếp vấn vít, hoặc là đám trẻ đôi mắt trong veo, nụ cười tươi rói nô đùa bên gốc mận.
Bình yên. Luôn là cảm giác của tôi khi soi mình trong những tấm hình. Và lẽ ra mọi chuyện chỉ nên dừng ở đó.
Nhưng một buổi sáng khác, nhìn một tấm hình nơi đó trên tờ báo hàng ngày, tôi không khỏi nghĩ vẩn vơ về chuyện những con cá vàng đâu đó tôi đã đọc được trong cuộc đời. Tấm hình có hình dấu hỏi, chắc gì bình yên, làm sao mình biết được ở đó bình yên, mình có sống trong ngôi nhà đó đâu. Biết đâu bên hàng rào đá kia, lại chẳng có một cô gái mới bị ép về nhà chồng, vẫn còn nhói đau khi nghe thấy tiếng khèn quen thuộc của chàng trai cũ. Biết đâu một cậu choai choai nào đó đang sửa mái nhà vương khói trong thung lũng mà lòng dạ đau đáu ngóng về thành phố, nơi có những mái nhà bạt ngàn ăngten với mỗi người một vài cái điện thoại di động trên tay.
Biết đâu, biết đâu… Như thế thì làm sao bình yên? Và lẽ ra mọi chuyện chỉ nên dừng ở đó.
Nhưng tại sao lại cứ phải thấy được bình yên ở những nơi xa lắc. Những buổi đứng bancông chung cư cao chót vót giữa thành phố ngó thấy những mái nhà như chiếc áo vá tơi tả, khác hẳn vùng núi xa xôi trong tấm hình kia. Trước thềm nhà ai đó, chắc là đám bạn bè, trải chiếu ngồi nhậu dưới ánh đèn đường, hình như có ca vọng cổ “một miếng trầu xanh cũng nên vợ nên chồng…” Trên sân thượng nhà kia, có anh chàng giặt đồ cho vợ xong vừa phơi vừa uốn môi như đang huýt sáo. Còn căn nhà ổ chuột kia nữa, khoảng sân tí tẹo không lợp tôn, có anh chồng cầm ca giội nước tắm ào ào, một lúc chị vợ đi ra tay cầm chiếc dép tông… kỳ lưng cho chồng.
Bình yên đấy, nào đâu xa, ngay bên cạnh mình. Và lẽ ra mọi chuyện chỉ nên dừng ở đó.
Nhưng mỗi lúc lại một câu hỏi nhảy ra từ đâu đó. Sao ta cứ mãi trông mái nhà kia phải bình yên từ trong ra ngoài. Chẳng phải cả ngàn đời nay mặt hồ kia phẳng lặng thì đáy hồ vẫn luôn dậy sóng, khi mặt hồ chao đảo thì đáy hồ êm ru. Lặng phắc từ mặt tới đáy hồ là bình yên hay là sự sống đã biến mất. Có phải khi lòng mình bình yên sẽ nhìn thấy mọi sự bình yên. Và mọi chuyện không biết có nên dừng ở đó…
